دانلود اقدام پژوهی چگونه توانستم دانش آموزان متوسطه (دوره اول) را به درس قرآن علاقه مند کنم؟
فرمت فایل word و قابل ویرایش
تعداد صفحات 25 صفحه
قیمت 2500 تومان
قسمتی از مجموعه
چکیده
در آموزش قرآن کریم، در هر مرحلهای، اعم از آموزش روخوانی و روانخوانی یا مفاهیم و مانند آن، باید سعی شود که علاقه دانش‌آموزان نسبت به درس و کلاس افزایش یابد و شور و شوقی برای این کار در آنها به وجود آید.این اشتیاق با راههایی که معلم در کلاس پیش میگیرد و روشهایی که به اجرا درمیآورد، باید زیادتر شود و تا پایان درس و کلاس باقی بماند.برای این کار، علاوه بر روشها و مهارتهایی که در کتابهای روشها، فنون و مهارتهای تدریس نوشته شده است، گاه تجربههای یک معلم هم میتواند برای معلمان و دبیران دیگر کارساز و مشکلگشا باشد که در حد امکانات و توان، در کلاس خود آنها را اجرا کنند. اینجانب در اقدام پژوهی حاضر تصمیم بر این گرفته ام که دانش آموزان را به روخوانی و مباحث قرآنی علاقه مند سازم. امید است که پژوهش مذکور در جهت پیشبرد اهداف فرهنگی مذهبی آموزش و پرورش بتواند ثمر بخش باشد.
مقدمه
در هنگام پرداختن به مباحث قرآنی، شایسته است که ابتدا بدانیم ، خود قرآن درباره خود چه می گوید؟ و یا خویشتن را چگونه معرفی می کند؟ از این رو، اولین نکته ای که قرآن در این زمینه بدان اشاره می نماید آن است که ، این کلمات و عبارات سخن خداست. نکته دوم آن که ، قرآن وظیفه خود را هدایت انسان ها و بیرون آوردن آنها از تاریکی ها به سوی نور می داند. (مطهری ، 1371 : 33) آن جا که به صراحت می فرماید : « این قرآن کتابی است که ما به تو فرستادیم تا مردم را به امر خدا از تاریکی ها به سوی نور رهنمون شوی.» (سوره ابراهیم/ 1) بر این اساس ، آشنایی با قرآن نه تنها آشنایی با کلام خداست، که این آشنایی ، شاهراه رهایی از تاریکی جهت رسیدن به نور و روشنایی ست. حال چنانچه طلیعه آشنایی افراد با این کتاب آسمانی و ایجاد علاقه مندی به آن ، از همان دوران تحصیل همراه باشد ، پیدایش صفات عالیه در انسان ، بسیار سریع تر روی داده و دوام و بقای آن نیز در روش و منش آنان بیش تر و پایدار تر خواهد بود. زیرا به فرموده ی حضرت علی(ع) ، یادگیری علم و دانش [ به ویژه علوم قرآنی ] در دوران کودکی ، هم چون ایجاد نقش بر روی سنگ است. (حیدری ابهری ،1387 : 40) با توجه به مطالب یاد شده ، آشکار می گردد که نقش و جایگاه درس قرآن در تربیت دانش آموزان ، به چه میزان دارای اهمیت است. اما سؤال مهمی که مطرح می باشد آن است که، چرا در برخی از مدارس ، دانش‌آموزان به درس قرآن بسیار علاقه مندند ! اما در برخی دیگر از مدارس ، چنین علاقه ای از خود نشان نمی دهند ؟ چرا در بعضی از آموزشگاه ها معلمان و مربیان در تدریس قرآن به دانش‌آموزان موفق اند؟ اما در بعضی دیگر از آموزشگاه ها، موفقیت چندانی در این زمینه مشاهده نمی شود؟ به راستی دلیل این موفقیت ها و ناکامی ها چیست؟ و عوامل آن کدامند؟ به گواه برخی از پژوهشگران ، هم چون بنی حسن (1385) که در تحقیقی ضمن بررسی علل مهجوریت قرآن در بعضی از مدارس قم ، به این واقعیت تلخ اشاره دارد که هنوز، معلّمان در خصوص استفاده از روش های گوناگون به ویژه جنبه های هنری در آموزش قرآن، مهارت کافی را ندارند! هنوز در مدارس ، منابع مالی کافی به تهیه وسایل آموزشی و کمک آموزشی درس قرآن، اختصاص داده نمی شود! هنوز به آموزش قرآن ، توجه کافی نمی شود! هنوز هماهنگی لازم با خانواده ها در خصوص درس قرآن دانش‌آموزان صورت نمی گیرد و یا آموزش کافی در این زمینه به آنان داده نمی شود ! و هنوز از سوی مدیران و مسئولان در خصوص درس قرآن ، نظارت و پشتیبانی لازم صورت نمی گیرد! (مجموعه مقالات منتخب فرهنگیان بسیجی ، 1386 : 91)
بیان مسأله
بیان مسأله (Problem ) عبارت از توضیح ابعاد گوناگون مسأله ای است که محقق با آن مواجه گردیده و شامل توصیف وضع موجود ، همراه با بیان اهمیت و ضرورت حل آن می باشد.( سیف اللهی ، 1384 : 95) اینجانب سیده فاطمه سیف دبیر دینی و قرآن و عربی آموزشگاه نمونه دولتی ریحانه هستم. بدون شک ، مدرسه، در شکل گیری شخصیت انسان ، از اهمیت بسزایی برخوردار است. حال چنانچه ، روش های مورد استفاده در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان ، برگرفته از آیات قرآنی و روایات اسلامی باشد ، اثر بخشی آن در نوع گفتار و رفتارآنان ، همواره پایدار و ماندگار است. گواه این ادعا نیز، فرمایش نورانی امیر مؤمنان ، علی(ع) است که می فرماید: یادگیری علم و دانش در کودکی ، همانند حکاکی بر روی سنگ است.(حیدری ابهری ، 1387 : 40) اینجانب ، در اوایل سال تحصیلی یاد شده ، با مشاهده ی رفتار دانش‌آموزان کلاس خود در ساعات قرآن و پرداختن به گفتگوی صمیمی و دوستانه با آنان در خصوص اهمیت و ضرورت توجه به درس قرآن و هم چنین مشورت و تبادل نظر با دیگر همکاران و حتی گفتگو با برخی از اولیای آنان ، متوجه شدم که به جز تعداد اندکی از دانش‌آموزان کلاس ، بیش تر آنان نسبت به درس قرآن و فعالیت های مربوط به آن علاقه ی چندانی از خود نشان نمی دهند! بر این اساس ، همواره این موضوع ذهن مرا به خود مشغول ساخته بود که چرا اغلب دانش‌آموزان کلاس ، در هنگام پخش نوار و یا لوح فشرده ی قرآنی ، با دقت به آن گوش نمی کنند؟چرا بیشتر آنان ، نسبت به درک معانی و حفظ سوره های کوتاه قرآن ، بی تفاوتند؟ و چرا اکثرآنان ، در پرداختن به دیگر فعالیت های قرآنی ، علاقه ی چندانی از خود نشان نمی دهند؟ و به طور کلی ، چرا فراوانی دانش‌آموزان علاقه مند به هر یک از فعالیت‌های قرآنی در کلاس اینجانب ، از مجموع انگشتان دست ، تجاوز نمی کند؟! در واقع مسأله و سؤال اساسی این بود که ، چگونه می توانم سطح علاقه مندی دانش‌آموزان خود را به درس قرآن ارتقا بخشم؟ به عبارت روشن تر، با استفاده از چه روش هایی می توانم میزان علاقه مندی آنان را به درس قرآن و فعالیت های مربوط به آن افزایش دهم؟ بنابراین ، در تحقیق حاضر که از نوع پژوهش در عمل ( ((Action Research بوده است. اقدام پژوه در پی آن بود تا با استفاده از روش های معتبر علمی به جمع آوری داده ها و اطلاعات ( (Data and Information لازم با هدف دست یابی به راه حل های مورد نیاز برای حل مسأله پرداخته ، تا پس از انتخاب و اعتبار بخشی مناسب ، به اجرای آن ها بپردازد. لازم به ذکر است که در این تحقیق ، پژوهشگر علاوه بر استفاده از رهنمودهای ارزشمند صاحب نظران و اساتید فن و هم چنین مشارکت و نقادی همکاران گرامی ، از نقطه نظرات دانش‌آموزان کلاس و حتی اولیای آنان نیز بهره مند گردیده است.
فهرست
تجزیه و تحلیل اطلاعات گرد آوری شده 7
انتخاب راه حل جدید به صورت موقت... 10
پیشنهادات... 19